สูงวัยอยู่ไม่ไกล
หลายท่านอาจเคยได้ยินเรื่องราวเกี่ยวกับประเทศญี่ปุ่นที่เข้าสู่สังคมผู้สูงอายุระดับสุดยอด
คือมีผู้สูงอายุตั้งแต่ 65 ปีขึ้นไปเกิน 20% ของประชากรทั้งประเทศ ก่อนหน้านี้ผมได้ไปเยือนญี่ปุ่นหลายครั้ง พบผู้สูงอายุบ้างแต่ก็ไม่คิดว่าจะเยอะเหมือนกับที่เขาว่ากัน
จนเมื่อช่วงเดือนที่ผ่านมาได้มีโอกาสไปเยือนเมืองนากาโน่ ช่วงที่ไปเดินแถบย่านการค้าของเมืองถึงกับตกใจเมื่อพบว่าผู้ที่ออกมาเดินจับจ่ายใช้สอยล้วนเป็นผู้สูงอายุเกือบทั้งหมด
แนวคิดเกี่ยวกับผู้สูงอายุสำหรับชาวญี่ปุ่นนั้นเน้นให้ผู้สูงอายุพึ่งพาตนเองเดินทางไปไหนด้วยตัวเองใช้ชีวิตโดยไม่ต้องพึ่งพาบุตรหลานมากเกินไป
ครั้งหนึ่งยังจำได้ติดตา ณ เมืองโอซาก้า เห็นคุณปู่ท่านหนึ่งลงจากรถแท็กซี่ท่านแก่มากเดินก็ไม่ค่อยไหว ผู้คนแถวนั้นก็เดินผ่านไปอย่างเป็นเรื่องปกติ นี่เองเป็นภาพสะท้อนสังคมญี่ปุ่นที่ผู้สูงวัยต้องอยู่ได้ด้วยตนเอง ที่เล่ามาฟังเหมือนผู้คนเขาใจจืดใจดำแต่จริงๆแล้ว สภาพแวดล้อมเกือบทุกอย่างของประเทศนี้ถูกออกแบบมาเพื่อรองรับผู้สูงอายุอย่างแท้จริงตั้งแต่เครื่องไม้ใช้สอยภายในบ้าน สุขภัณฑ์ระบบอัตโนมัติ ระบบขนส่งมวลชนที่สะดวก เมืองที่มีทางเดินท้าวราบเรียบให้ผู้สูงอายุเดินเหินได้อย่างปลอดภัย ย่านการค้าไหนทีมีผู้สูงอายุมาเดินมากร้านค้าก็มักหาสินค้าขนาดไม่ใหญ่และน้ำหนักเบาเพื่อให้หิ้วกลับบ้านได้สะดวกหากสินค้าชิ้นใหญ่หรือปริมาณมากก็มีบริษัทบริการส่งสินค้าถึงบ้าน ย้อนมาดูเมืองเชียงใหม่ซึ่งจัดว่ามีผู้สูงวัยอันดับต้นๆ ของประเทศ แม้เมืองของเราจะยังไม่มีระบบที่รองรับผู้สูงอายุที่ดีแบบญี่ปุ่นก็ตามแต่ก็ยังโชคดีที่วัฒนธรรมของเราไม่เหมือนกัน หลายครอบครัวยังเป็นครอบครัวที่อยู่ร่วมกันกับผู้สูงอายุ มีบุตรหลานคอยดูแลอยากได้อะไรหรืออยากกินอะไรก็พร้อมจัดหาให้อยากไปไหนก็พาขึ้นรถหรือซ้อนท้ายมอเตอร์ไซค์พาไปส่งถึงที่ นี่เองถือว่าเป็นจุดเด่นของสังคมเราแต่จะดีแค่ไหนถ้าเราจะผนวกจุดเด่นของทั้งสองประเทศไว้ร่วมกันได้
ครั้งหนึ่งยังจำได้ติดตา ณ เมืองโอซาก้า เห็นคุณปู่ท่านหนึ่งลงจากรถแท็กซี่ท่านแก่มากเดินก็ไม่ค่อยไหว ผู้คนแถวนั้นก็เดินผ่านไปอย่างเป็นเรื่องปกติ นี่เองเป็นภาพสะท้อนสังคมญี่ปุ่นที่ผู้สูงวัยต้องอยู่ได้ด้วยตนเอง ที่เล่ามาฟังเหมือนผู้คนเขาใจจืดใจดำแต่จริงๆแล้ว สภาพแวดล้อมเกือบทุกอย่างของประเทศนี้ถูกออกแบบมาเพื่อรองรับผู้สูงอายุอย่างแท้จริงตั้งแต่เครื่องไม้ใช้สอยภายในบ้าน สุขภัณฑ์ระบบอัตโนมัติ ระบบขนส่งมวลชนที่สะดวก เมืองที่มีทางเดินท้าวราบเรียบให้ผู้สูงอายุเดินเหินได้อย่างปลอดภัย ย่านการค้าไหนทีมีผู้สูงอายุมาเดินมากร้านค้าก็มักหาสินค้าขนาดไม่ใหญ่และน้ำหนักเบาเพื่อให้หิ้วกลับบ้านได้สะดวกหากสินค้าชิ้นใหญ่หรือปริมาณมากก็มีบริษัทบริการส่งสินค้าถึงบ้าน ย้อนมาดูเมืองเชียงใหม่ซึ่งจัดว่ามีผู้สูงวัยอันดับต้นๆ ของประเทศ แม้เมืองของเราจะยังไม่มีระบบที่รองรับผู้สูงอายุที่ดีแบบญี่ปุ่นก็ตามแต่ก็ยังโชคดีที่วัฒนธรรมของเราไม่เหมือนกัน หลายครอบครัวยังเป็นครอบครัวที่อยู่ร่วมกันกับผู้สูงอายุ มีบุตรหลานคอยดูแลอยากได้อะไรหรืออยากกินอะไรก็พร้อมจัดหาให้อยากไปไหนก็พาขึ้นรถหรือซ้อนท้ายมอเตอร์ไซค์พาไปส่งถึงที่ นี่เองถือว่าเป็นจุดเด่นของสังคมเราแต่จะดีแค่ไหนถ้าเราจะผนวกจุดเด่นของทั้งสองประเทศไว้ร่วมกันได้
ในเมืองเชียงใหม่เองมีหมู่บ้านจัดสรรหลายโครงการที่ออกแบบโดยคำนึงถึงผู้สูงวัย
บางแห่งมีบริการระดับโรงแรมในการดูแลผู้สูงอายุ หากท่านต้องการปลูกบ้านใหม่หรือปรับปรุงบ้านสำหรับผู้สูงอายุอาจปรึกษาสถาปนิกหรือผู้เชี่ยวชาญ
เช่น SCG ซึ่งปัจจุบันได้มี Eldercare Solution บริการให้คำปรึกษาออกแบบและผลิตภัณฑ์สำหรับที่อยู่อาศัยของผู้สูงอายุ
แต่หากมีงบประมาณน้อยเราก็สามารถค่อยๆปรับปรุงบ้านเราได้เองโดยเริ่มจากพฤติกรรมของคนในบ้านเช่นการใช้ห้องน้ำอย่าให้เปียกจนพื้นลื่นเพราะผู้สูงอายุมักเกิดอุบัติเหตุลื่นล้มบริเวณห้องน้ำเป็นประจำ
ส่วนการปรับปรุงทางกายภาพของบ้านค่อยทำแบ่งเป็นส่วนๆ เช่น ห้องน้ำกรุด้วยวัสดุผิวไม่ลื่น
ที่นั่งสำหรับอาบน้ำ โถส้วมเปลี่ยนจากนั่งยองเป็นนั่งราบ ประตูสามารถเปิดจากได้ภายนอก
พื้นบ้านปรับปรุงให้มีระดับเดียวกันหรือทำทางลาดกรณีที่ผู้สูงอายุต้องใช้รถเข็น
ห้องนอนเตียงของผู้สูงอายุควรออกเลือกใช้ให้พอดีกับความสูงของท่าน
เพิ่มแสงสว่างจากธรรมชาติหรือแสงประดิษฐ์ให้เพียงพอทั้งกลางวันและกลางคืน
ในส่วนของเมืองเรานั้นแม้จะเป็นเรื่องยากที่เข้าไปปรับเปลี่ยนเนื่องจากเกี่ยวข้องกับหน่วยงานที่เกี่ยวข้องมากมาย
แต่พวกเราช่วยกันได้โดยเริ่มต้นจากพฤติกรรมง่ายๆ ของครอบครัวและตัวท่านเองเช่น
เวลาไปห้างสรรพสินค้าอย่าไปจอดรถในที่สำหรับผู้พิการหรือผู้สูงอายุหากท่านไม่ได้มีพวกเขาเหล่านั้นมาด้วย
ห้องน้ำสำหรับผู้สูงอายุผู้พิการหากยังทนไหวจริงๆก็อย่าเข้าไปใช้งาน เริ่มต้นง่ายๆ
จากบ้านสู่เมืองในวันนี้เพื่อพวกเราเองในวันหน้าที่นับวันความชรายิ่งใกล้เข้ามา เชื่อเถอะครับความสูงวัยนั้นอยู่ไม่ไกล
มนต์ชัย บุญยะวิภากุล
IN FOCUS : Better City Better Living for Better Life (บทความตีพิมพ์นิตยสาร Home Buyers Guide Chiangmai ฉบับเดือน กรกฎาคม 2559)
ความคิดเห็น
แสดงความคิดเห็น