"ย้อนรอยวันวาน 4+1 แม่กำปองและอ้ายเชิดในความทรงจำ"
19 กันยายน 2554 เริ่มต้นจากเมืองเชียงใหม่ วันนี้ผมมีแผนที่จะเดินทางขึ้นดอยแม่กำปอง กิ่งอำเภอแม่ออน ซึ่งจะเป็นหนึ่งในชุมชนที่จะพานักศึกษามาเรียนรู้วิถีชุมชนในโครงการ 4+1 สำนึกรักบ้านเกิด Season2 โดยแผนการของผมในวันนี้คือไปสำรวจและติดต่อที่พักให้กับเหล่านนักศึกษากว่ายี่สิบชีวิตที่จะมาทำกิจกรรมร่วมกันในเดือนถัดไป
แม่กำปอง หมู่บ้านเล็กๆ ในหุบเขา
ย้อนกลับไปเมื่อหลายสิบปีก่อน ตอนที่เรียนจบมาเป็นสถาปนิกมือใหม่ แถมยังสอบใบประกอบวิชาชีพได้ในทันที จำได้ว่าเป็นคนที่มีอัตตา มีความเชื่อมั่นในตัวเองสูง เวลาเจอเจ้าของงาน เจอลูกค้าก็มักจะนำความคิดที่เราเรียนมาไปครอบเขาทั้งหมด เวลาโดนโต้แย้งลึกๆในใจก็มักจะคิดว่า เห้ยนี่เราเรียนมาทางด้านนี้นะ เราเป็น"สถาปนิก"จะมารู้ดีกว่าเราได้ยังไง แต่เชื่อไหมครับว่าคนส่วนใหญ่ไม่รู้จักสถาปนิก สถาปนิกคืออะไร? ทำอะไร? อ้าวคนที่สร้างบ้านไม่ใช่วิศวกรเหรอ? (จนสมาคมสถาปนิก ยังต้องพิมพ์หนังสือมาแจกให้รู้ว่าสถาปนิกคือใคร) แต่เชื่อไหมครับว่าสิ่งที่ทำให้อัตตา และเปลี่ยนความรู้ที่เราเคยมี ความเชื่อที่เราเคยเชื่อ ก็คือการเดินทาง การเดินทางที่ไปพบผู้คนมากขึ้น พบสถานที่ต่างๆมากขึ้น พบวิถีชีวิต วัฒนธรรม และ ภูมิประเทศที่แตกต่าง และการเดินทางขึ้นดอยแม่กำปองของผมในวันนี้นอกจากทำให้ผมพบหมู่บ้านเล็กๆ ที่สวยงามท่ามกลางหุบเขา ผมยังได้พบกับนายช่างใหญ่ของหมู่บ้านที่ชื่อว่า "อ้ายเชิด"
เดินทางมาสำรวจที่ทาง
น้ำตกแม่กำปอง น้ำตกในหมู่บ้าน
"อ้ายเชิด" เป็นนายช่างใหญ่ประจำหมู่บ้าน "อ้ายเชิด" ไม่ได้จบปริญญาทางสถาปัตยกรรมศาสตร์ แต่เรียนรู้จากประสบการณ์และสภาพแวดล้อมที่เขาอยู่มาตั้งแต่เกิด
"อ้ายเชิด" สามารถออกแบบและสร้างบ้านได้อย่างสวยงาม ประโยชน์ใช้สอยก็ดีเยี่ยม
ในขณะที่เหล่าสถาปนิกจบใหม่ยังไม่เคยได้ทำได้สร้างจริงจังสักหลัง
ในระหว่างที่สถาปนิกจบใหม่ไม่ได้ถูกปลูกฝังให้ทำงานเป็นทีมหรือรู้จักบริหารงานเองได้
ในขณะที่เหล่านักเรียนสถาปัตย์แค่ให้เขียนกราฟฟิก ยังไม่รู้อะไรต้องมีบ้างเกี่ยวกับงานไฟสำหรับบ้านหนึ่งหลัง
"อ้ายเชิด" นายช่างประจำหมู่บ้าน
พูดคุยจะขอพานักเรียนมาเดินตาม
ผลงานของอ้ายเชิด
บ้านแบบที่ประยุกต์ใช้คอนกรีตและโครงหลังคาเหล็ก
อิฐแต่ละก้อนหล่อขึ้นมาโดยใช้ดินในหมู่บ้าน
วิวจากร้านกาแฟ มองเห็นหมู่บ้าน มองทะลุภูเขาไปคือเชียงใหม่
ห้องพักในโฮมสเตย์
บ้านข้องอ้ายเขาละครับ
ที่เขียนถึง"อ้ายเชิด" มาทั้งหมด ไม่ได้บอกให้เหล่านักเรียนหรือว่าที่สถาปนิกทั้งหลายต้องไปอยู่บนดอยหรือผันตัวไปทำงานก่อสร้าง หรือไม่ให้สร้างสรรค์งานที่แหวกแนว เพียงแต่อยากจะสื่อให้เห็นว่านี่คือสิ่งที่พวกเราและระบบการศึกษาละเลย หลายครั้งเรียนแต่จากตำราที่มาจากเมืองนอก หรือ เอาแต่สร้างรูปทรงมันส์ๆ ตามที่เห็นในแมกกาซีน ไม่รู้ว่าชีวิตจริงเป็นอย่างไร หรือเมื่อออกไปทำวิชาชีพก็ละเลยเรื่องวัฒนธรรม สิ่งแวดล้อม และบริบท ที่ควรจะเป็น
นี่ละครับคือหัวใจของโครงการ 4+1 สำนึกรักบ้านเกิด ที่ต้องการให้นักศึกษาได้เดินทาง เดินทางไปพบวิถีของชุมชนตั้งแต่ระดับรากหญ้า เดินทางไปสัมผัสธรรมชาติ วัฒนธรรม เดินทางไปพบเจอผู้คน คนที่ไม่ต้องเป็นนายช่างเหมือน"อ้ายเชิด" ก็ได้ครับ แค่ไปรับฟังความคิดเห็นจากเขาก็เป็นพอ สิ่งพวกนี้ละครับจะเป็นฐานที่ดีให้กับทัศนคติในการทำงานวิชาชีพสถาปัตย์ต่อไปในอนาคต ตั้งแต่บ้านหลังเล็กๆ ไปจนถึงตึกสูงเสียดฟ้า
แม้ปัจจุบันจะผ่านมาหลายปีแล้ว แต่แม่กำปองในปัจจุบันก็ยังคงความน่ารักเงียบสงบมีมนต์เสน่ห์ไม่เสื่อมคลาย
ความคิดเห็น
แสดงความคิดเห็น